„Badania naukowe nad skutecznością terapii poznawczo-behawioralnej sprawiły, że obecnie jest ona najlepiej udokumentowaną formą leczenia metodami psychologicznymi i znajduje się w algorytmach postępowania terapeutycznego w leczeniu zaburzeń lękowych, afektywnych, schizofrenii, zaburzeń odżywiania, uzależnień i zaburzeń osobowości.”
Psychiatria w Praktyce Klinicznej 2009; 2, 3: 146–155
Czym jest psychoterapia poznawczo – behawioralna?
Psychoterapia to nic innego, jak zastosowanie metod, które mają łagodzące lub lecznicze oddziaływanie w różnych grupach problemów (trudne sytuacje życiowe, wszelkie zaburzenia psychiczne, zaburzenia emocjonalne lub zaburzenia zachowania).
Jaki jest cel psychoterapii poznawczo – behawioralnej?
Celem jest osiągnięcie skutecznej poprawy jakości życia pacjenta, poprzez modyfikacje myślenia i systemu przekonań.
Jak długo trwa psychoterapia poznawczo – behawioralna?
Ilość spotkań spotkań zależy od indywidualnych potrzeb i oczekiwań – dla osiągnięcia zadawalających rezultatów, średnio jest to od kilku do kilkunastu miesięcy. Należy jednak pamiętać, że jest to jedynie wartość orientacyjna, a długość terapii może ulec zmianie.
Jak w praktyce wygląda psychoterapia poznawczo – behawioralna?
Wszystko odbywa się w życzliwej atmosferze. Na początku psychoterapeuta wspólnie z pacjentem, ustala cele i przebieg terapii. W trakcie kolejnych spotkań, terapeuta stosuje różne techniki i metody terapeutyczne, aby rozwiązać istniejące problemy lub osiągnąć założone cele.
Ważnym elementem procesu terapeutycznego jest również testowanie nowej wiedzy i umiejętności przez pacjenta między sesjami.
Do przykładowych technik należą m.in.:
- dialog sokratejski: terapeuta poprzez zadawanie odpowiednich pytań, umożliwia pacjentowi samodzielne wyłapanie jego zniekształceń myślowych,
- zapisywanie myśli: uwzględnia systematyczne zapisywanie pewnych myśli oraz ich analizę analizę w celu nauczenia samodzielnego identyfikowania błędów i zniekształceń w myśleniu,
- ekspozycja: celowe narażanie się na przedmiot lęku w kontrolowanych warunkach w zakresie uzgodnionym z terapeutą,
- eksperyment behawioralny: eksperymenty behawioralne stanowią zaplanowaną aktywność pacjenta opartą na eksperymentowaniu (próbowaniu, sprawdzaniu, szukaniu dowodów) lub obserwacji, aby pomóc w tworzeniu i sprawdzaniu „teorii” (tzn. przekonań pacjenta) poprzez pozyskiwanie danych z doświadczenia,
- zadania domowe: terapeuta i pacjent wspólnie ustalają zadania domowe, które mają na celu weryfikować posiadane przez pacjenta przekonania,
W jakich grupach problemów psychoterapia poznawczo-behawioralna może pomóc?
- Depresa
- PTSD
- Zaburzenia lękowe
- Zaburzenia lękowe z napadami paniki
- Agorafobia
- Fobia społeczna
- Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne
- Zaburzenia zachowania
- Zaburzenia osobowości
- Problemy w związku i rodzinie
- Patologiczny hazard
- Powikłana żałoba
Innymi słowy szczególnie zapraszam jeżeli:
- odczuwasz smutek i przygnębienie,
- doświadczasz ciągłego stresu,
- odczuwasz lęk,
- spotkałeś się z trudną sytuacją
(np. utrata pracy, choroba, strata bliskiej osoby…) - masz trudności w związku, których nie potrafisz rozwiązać,
- masz trudności w relacjach z innymi ludźmi,
- masz trudności w pracy,
- doświadczasz częstych zmian nastroju,
- wystąpiła u Ciebie zmiana apetytu,
- wystąpiły u Ciebie problemy ze snem,
- jesteś przed ważnymi wyborami życiowymi
(np. kierunek studiów, nowa praca), - zależy Ci na własnym rozwoju
(np. chciałbyś lepiej wykorzystywać swój czas), - chciałbyś lepiej dogadywać się z innymi,
- chciałbyś lepiej zrozumieć swoje emocje oraz ich źródła.